TRAO ĐỔI KHOA HỌC CHỦ ĐỀ “ỨNG DỤNG TLC TRONG ĐỊNH LƯỢNG”

01/03/2025

Sáng thứ Tư ngày 19/02/2025 tại Phòng Tự học Khoa Dược - Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh (Khoa Dược) đã diễn ra buổi Trao đổi khoa học định kỳ tháng 02/2025 về chủ đề “Ứng dụng TLC trong Định lượng”, thu hút sự quan tâm tham dự của gần 50 giảng viên - nghiên cứu viên và sinh viên, học viên Khoa Dược.

Tham dự buổi trao đổi có sự hiện diện của các đại biểu sau đây:
- TS. Mã Chí Thành, Giảng viên Bộ môn Dược liệu - Dược học cổ truyền, Báo cáo viên;
- ThS. Võ Thị Thùy Mỵ, Solution Scientist, Công ty TNHH Merck Việt Nam, Báo cáo viên;
- GS.TS. Nguyễn Đức Tuấn, Phó trưởng khoa Dược;
- PGS.TS. Nguyễn Thiện Hải, Phó trưởng khoa Dược;
- TS. Võ Thị Kim Khuyên, Thành viên Tổ Hợp tác quốc tế - Nghiên cứu khoa học thuộc Văn phòng Khoa Dược;
- TS. Nguyễn Quí Hiển, Thành viên Tổ Hợp tác quốc tế - Nghiên cứu khoa học thuộc Văn phòng Khoa Dược.

Mở đầu buổi trao đổi là phần trình bày của TS. Mã Chí Thành về các ứng dụng của TLC trong các nghiên cứu dược liệu như phát hiện các hợp chất thiên nhiên flavonoids, alkaloids. Sắc ký lớp mỏng (Thin Layer Chromatography - TLC) là một kỹ thuật dùng để phân tách các chất sau khi cho pha động (là một hệ dung môi đơn hoặc đa thành phần) di chuyển qua pha tĩnh (là chất hấp phụ được trải thành lớp mỏng đồng nhất và cố định trên một phiến kim loại). Trong quá trình di chuyển qua lớp hấp phụ, các chất trong hỗn hợp mẫu thử sẽ di chuyển trên lớp mỏng, theo hướng pha động với những tốc độ khác nhau, và thu được một sắc ký đồ trên lớp mỏng. Những vết trên lớp mỏng được quan sát dưới ánh sáng UV 254 nm, UV 366 nm hoặc ánh sáng nhìn thấy. TLC là một kỹ thuật tách đơn giản, linh hoạt và tiết kiệm chi phí cho cả phân tích định tính và bán định lượng, cho phép phân tích đồng thời nhiều chất trong thời gian tối thiểu. Do đó, nó được sử dụng như một công cụ cơ bản để phân tách và định tính nhanh những chất chưa biết trong một nền mẫu phức tạp như mẫu dược liệu trước khi tiến hành sắc ký cột.

Tiếp nối nội dung của TS. Mã Chí Thành là phần trình bày của ThS. Thùy Mỵ với nội dung về hệ thống sắc ký lớp mỏng thế hệ mới TLC Explorer của Công ty TNHH Merk Việt Nam (Công ty). Hệ thống đọc dữ liệu sắc ký bản mỏng TLC Explorer là hệ thống kết nối giữa thiết bị chụp các bản sắc ký và phần mềm phân tích kết quả đã chụp với độ tin cậy cao. Đây là một giải pháp thiết bị vượt trội cho phép phân tích và số hóa đồng thời các tấm bản mỏng của các mẫu khác nhau, xuất kết quả gồm hình ảnh của những bản mỏng sắc nét có độ phân giải cao cùng với sắc ký đồ đạt yêu cầu chất lượng phục vụ cho các công bố khoa học.

ThS. Thùy Mỵ cũng dành thời gian hướng dẫn đọc kết quả trên hệ thống phần mềm TLC Explorer, cụ thể:
- Đọc kết quả phân tách các chất trên tấm bản mỏng ở bước sóng 254 nm, 366 nm và ánh sáng nhìn thấy;
- Nhận diện đường tự động và tính hệ số lưu giữ (Rf) tự động;
- Cắt và xoay tự động các bản sắc ký;
- Phân tích đồng thời nhiều tấm sắc ký;
- Tự động hiệu chỉnh tín hiệu nền và chiếu sáng không đồng nhất;
- Chỉnh sửa hình ảnh để đạt chất lượng như mong muốn;
- Dễ dàng xuất dữ liệu qua USB;
- Hướng dẫn chỉnh sửa hình ảnh bản sắc ký và xuất các thông số trên sắc ký đồ.

Kết thúc phần trình bày là phần thực hành cụ thể, các bạn sinh viên, học viên Khoa Dược đã có cơ hội sử dụng thiết bị demo sắc ký lớp mỏng để quan sát và phân tích các mẫu thực nghiệm của cá nhân. Ngoài ra, buổi trao đổi này cũng là một cơ hội để sinh viên Khoa Dược có thể tiếp cận và trao đổi thông tin cùng ThS. Thùy My về cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp.

Qua nội dung báo cáo tại buổi trao đổi khoa học, các báo cáo viên hy vọng những kiến thức và kinh nghiệm được chia sẻ có thể giúp ích cho các giảng viên, nghiên cứu viên và sinh viên, học viên Khoa Dược trong công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học có sử dụng phương pháp sắc ký lớp mỏng.

Hai Báo cáo viên chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu tham dự vào cuối buổi trao đổi

Bài: TS. Võ Thị Kim Khuyên
Ảnh: TS. Nguyễn Quí Hiển